
Palliatieve zorg: Bureaucratie die de laatste wens belemmert
Bureaucratische obstakels in palliatieve zorg vertragen de zorgverlening en ondermijnen de wens van terminale patiënten om thuis te sterven. Politicus Elke Slagt (GroenLinks-PvdA) bezocht Attenza om de knelpunten te
bespreken waar wij tegenaan lopen in de palliatieve zorg. Attenza biedt zorg voor terminale patiënten, maar wordt steeds vaker belemmerd door administratieve procedures die zorgverleners en families belasten.

“We zijn zo gewend dat we zelfbedachte modellen boven de werkelijkheid stellen'' zegt Carin van der Kaaden, bestuurder van Attenza. De zorg moet gebaseerd zijn op rust en waardigheid, niet op formulieren en machtigingen.
Schrijnende casussen en hun impact
Vertraagde zorg: Machtigingen voor palliatieve zorg leveren vertraging op.
“Soms duurt het zó lang voordat een machtiging rond is, dat iemand overlijdt voordat de zorg kan starten,” zegt een wijkverpleegkundige van Attenza.
Administratieve lasten voor families: Families worden belast met financiële en administratieve taken, zoals het aanvragen van machtigingen en het beheren van zorggeld. Dit vindt Attenza onterecht, vooral tijdens een rouwproces.
Onbetaalde zorg: Omdat zorgverzekeraars het zorggeld naar de familie sturen, wordt het soms verkeerd besteed, waardoor Attenza niet betaald wordt voor de geleverde zorg. Dit heeft grote financiële gevolgen voor eerlijke zorgorganisaties zoals de onze.
Wijkverpleegkundigen als administratieve medewerkers
Wijkverpleegkundigen besteden 6-8 uur aan een zorgplan voor slechts twee dagen zorg. “Zelfs de vraag ‘Wat is een catheter?’ wordt soms gesteld door zorgverzekeraars,” zegt een wijkverpleegkundige. Dit toont aan hoe ver
administratieve procedures verwijderd zijn van echte zorg. Zorgverzekeraars controleren elk detail in het zorgplan, maar hebben vaak geen verpleegkundige achtergrond en dus geen inzicht in de specifieke zorgbehoeften
van de patiënt. Dit maakt de situatie absurd, omdat de bureaucratie belangrijker lijkt dan de daadwerkelijke zorgverlening. De autonomie van de wijkverpleegkundige ligt niet meer bij ons, maar bij de
zorgverzekeraar, die de regels bepaalt. “Wij worden administratieve medewerkers in plaats van zorgverleners,” aldus een wijkverpleegkundige van Attenza.
Het schrijnende voorbeeld van kinderopvangsubsidie
Elke Slagt deelde een schrijnend voorbeeld: de kinderopvangsubsidie wordt stopgezet wanneer een ouder palliatieve zorg thuis ontvangt. Simpelweg omdat de ouder thuis is. Dit legt extra financiële druk op kwetsbare families, terwijl de
palliatieve ouder niet in staat is om voor het kind te zorgen. “Dit kan echt niet,” zegt Slagt.
Stappen naar betere palliatieve zorg
Attenza pleit voor een zorgsysteem dat snel en flexibel reageert op de zorgbehoeften van terminale patiënten:
● Directe toegang tot zorg: Terminale zorg moet direct toegankelijk zijn zonder machtiging.
● Verminderen van administratieve lasten: Administratieve processen moeten flink worden vereenvoudigd.
● Rechtstreeks betalen aan zorgverleners: Betaling moet direct aan zorgverleners gaan om onbetaalde zorg te voorkomen.
● Erkenning van palliatieve zorg: Palliatieve zorg moet de status krijgen die het verdient. Vergelijkbaar met andere specialistische zorg, zoals geboortezorg.
Oproep aan de politiek
Wij roepen de politiek op om deze bureaucratische obstakels te erkennen en in actie te komen. Zorg moet weer over mensen gaan, niet over formulieren en machtigingen. Elke Slagt gaf na het werkbezoek aan: “De koers die ik vaarde, kan ik nu steviger varen.”